Hai miền có cách làm cơm rượu khác nhau nhưng món cơm rượu nào cũng ngon và hấp dẫn.
Tết Đoan ngọ hay Tết Đoan dương là ngày mùng 5 tháng 5 âm lịch hàng năm. Đoan nghĩa là mở đầu, Ngọ là giữa trưa và ăn Tết Đoan Ngọ là ăn vào giữa trưa. Đoan Ngọ lúc mặt trời bắt đầu ngắn nhất, ở gần trời đất nhất trùng với ngày hạ chí. Thời gian này cũng là khi khí dương đang thịnh nhất trong năm. Ở Việt Nam, dân gian còn gọi là Tết giết sâu bọ.
Ngoài bánh tro (hay còn gọi là bánh ú tro), hoa quả, thịt vịt thì vào Tết Đoan Ngọ hàng năm, người Việt còn làm cơm rượu ăn với quan niệm là để cho sâu bọ, giun sán trong người chết hết.
1. Cơm rượu kiểu miền Nam
Nguyên liệu:
- 1 kg nếp
- 1 lít nước
- 15 viên men nhỏ (khi tán nhuyễn được khoảng 5 muỗng cafe)
- 1 xấp lá chuối
Cách làm:
Bước 1: Lá chuối rửa sạch, để ráo, lau khô.
Bước 2: Nếp vo sạch, để ráo. Nấu sôi 1 lít nước. Cho nếp và nước sôi vào nồi cơm điện, nấu chín thành cơm nếp.
Bước 3: Sới cơm nếp ra khay, dàn thành lớp mỏng, để nguội.
Bước 4: Giã nhuyễn men.
Bước 5: Dùng lá chuối lót đáy và thành thố đựng.
Bước 6: Khi cơm nếp nguội thì rây men đều lên mặt cơm nếp. Lưu ý là cơm nếp phải nguội, nếu cơm còn nóng thì men sẽ bị "chết", không thành rượu được.
Bước 7: Chuẩn bị chén nước pha 1 muỗng cafe muối để thoa tay cho khỏi dính. Vắt cơm nếp trộn men thành từng viên nhỏ cho thật chặt tay, quấn lá chuối quanh viên cơm nếp, mình làm 2 viên cùng nhau như trong hình.
Bước 8: Xếp viên cơm nếp vào thố thành từng lớp.
Bước 9: Trên cùng đậy một lớp lá chuối.
Bước 10: Đậy kín nắp thố, cho thố vào 2 lớp nilon buộc kín lại. Ủ trong 3-5 ngày thì được.
Tùy chất lượng men và nhiệt độ mà thời gian ủ khác nhau. Sau 3 ngày các bạn có thể mở thố ra thăm chừng, mùi men rượu tỏa ra thơm, viên cơm rượu mềm hơn, nước rượu tiết ra ở lớp dưới thố và nếm thử xem độ nồng vừa chưa là được. Nếu chưa được chúng ta lại đậy lại để thêm 1-2 ngày nữa.
Lấy lá chuối ra bỏ, xếp các viên cơm rượu và nước rượu vào một thố khác, cho vào tủ lạnh để cơm rượu giữ vị ngọt nồng vừa phải, không tiếp tục lên men cay thì sẽ trữ được lâu hơn. Nếu thích vị ngọt hơn và nhiều nước hơn, có thể nấu ít nước đường, để nguội rồi chế vào thố cơm rượu.
Cơm nếp nấu quá khô sẽ không tiết được nhiều nước rượu, quá nhão thì viên cơm rượu không được chắc, sẽ bị rã ra, độ "hút" nước của nếp cũ và mới khác nhau cũng ảnh hưởng đến việc canh nước nấu cơm nếm. Tuy nhiên mình thường nấu với tỷ lệ 1:1 như thế thì thấy cơm nếp vừa dẻo.
Men có thể có độ lớn nhỏ khác nhau, các bạn có thể hỏi người bán thì sẽ mua được lượng men vừa đủ cho 1 kg nếp nhé.
Cơm rượu kiểu miền Nam mềm hơn, khác với rượu nếp sần sật của miền Bắc, mỗi món mỗi vị đặc trưng riêng. Món này kết hợp với xôi vò ngon tuyệt.
2. Cơm rượu nếp cẩm miền Bắc
Nguyên liệu:
- Gạo nếp cẩm: 1 kg
- Men ngọt: 2 viên
- Đường, lá sen
Cách làm:
Bước 1: Nếp cẩm vo sạch, ngâm qua đêm.
Bước 2: Cho nếp vào nồi đồ chín.
Bước 3: Khi nếp chín, cho ra mâm, chờ cơm nguội bớt còn hơi ấm.
Bước 4: Giã hoặc nghiền men nhuyễn.
Bước 5: Chuẩn bị 1 nồi hấp to, lót một lớp lá sen rồi cho nếp cẩm đã chín vào.
Cứ một lớp nếp cẩm lại 1 lớp lá sen xen kẽ. Sau đó cho men đã giã nhuyễn vào.
Bước 6: Gói kín lá sen lại, đặt vào nơi kín gió, ủ khoảng 3 - 4 ngày.
Khi ủ xong phần nước chảy xuống dưới pha cùng với chút đường, khi ăn rưới lên cơm rượu nếp cẩm.
Như vậy bạn đã có món cơm rượu nếp cẩm thật ngon cho Tết Đoan Ngọ rồi nhé!
